Een opgeblazen gevoel – hoe komt het en wat kun je er aan doen
Een opgeblazen gevoel, of een opgezette buik, iedereen heeft er wel eens in meer of mindere mate last van. Maar hoe komt het dat je hier zo’n last van kunt hebben en wat kun je er aan doen om het te voorkomen, of te verminderen?
Hoewel een opgeblazen gevoel en een opgezette buik niet hetzelfde zijn, de last die je er van kunt hebben kan heel behoorlijk zijn. In dit artikel leg ik je uit wat het verschil is tussen een opgeblazen gevoel en een opgezette buik, EN wat je er aan kunt doen om het te verhelpen.
Het opgeblazen gevoel kan vaak ontstaan na het eten. 1 op de 4 mensen hebben hier wel eens last van en bij mensen met een prikkelbare darmsyndroom hebben 3 op de 4 hier last van. Opmerkelijk genoeg komt dit vaker bij vrouwen voor dan bij mannen.
Er is wel een verschil tussen een “opgeblazen gevoel” en een “opgezette buik”.
Opgeblazen gevoel
- voelt alsof er veel teveel gas in je buik zit wat er niet uit wil
- dit geeft een pijnlijk en drukkend gevoel waardoor het lijkt of je met een dikke buik rondloopt, maar dit niet echt het geval is
- het geeft een benauwd en onaagenaam gevoel van veel te vol zitten
- je kunt er in het hele buikgebied last van hebben
Opgezette buik
- je buikomvang neemt in het echt ook toe, gedurende de dag voel je hem uitzetten
- het geeft het gevoel alsof er een ballon in je buik zit
- of sterker nog: een dikke buik alsof ik zwanger ben!
Het verschil is dit: je kunt een opgeblazen gevoel hebben zonder dat je buik ook echt uitgezet is. Een opgezette buik kun je hebben zonder het vervelende opgeblazen gevoel. Maar in veel gevallen gaat het wel samen en hebben we het in dit artikel over een opgeblazen gevoel.
Een opgeblazen gevoel, hoe ontstaat dat?
De belangrijkste oorzaken zijn de volgende:
- teveel lucht in je maag-darmkanaal door het inslikken van lucht, of door het uit balans zijn van de darmbacteriën.
- een verstoorde werking van de maag en darmen.
Als je aan het eten en drinken bent, dan slik je allerlei voedingsmiddelen naar binnen. Daarbij gaat er automatisch lucht mee naar binnen. Je lichaam verwerkt alles wat er naar binnen komt via je maag en darmen. De nuttige stoffen worden als eerste uit de voeding gehaald en wat je lichaam er niet van kan gebruiken, dat verlaat het lichaam weer als ontlasting. De ingeslikte lucht verlaat het lichaam weer als een boer of een wind.
Er kunnen factoren zijn die dit proces een klein beetje in de war sturen. Je kunt bijvoorbeeld tijdens het eten veel teveel lucht inslikken. Dat kan komen door wat je eet, maar in veel gevallen gaat het juist over de manier waarop je eet. Ook de darmbacterieën kunnen uit balans raken door bepaalde voedingsmiddelen en ingrediënten. Het resultaat is dat de darmbacterieën meer gas gaan produceren. Dit alles resulteert in teveel lucht in je maag-darmkanaal.
Er kan ook sprake zijn van een (tijdelijk) minder goede werking van je maag en darmen. Je darmen kunnen bijvoorbeeld wat minder beweeglijk zijn zodat het langer duurt voor het ingenomen voedsel het lichaam weer verlaat. Ook als je problemen hebt met je maag, dan kan het langer duren voor het voedsel daar verteerd wordt en in de darmen terecht komt.
Op zich heb je altijd wel een bepaalde hoeveelheid lucht in je maag en darmen. Als je net hebt gegeten of gedronken, dan wordt deze hoeveelheid lucht wat meer en zit er wat meer gas in je maag en darmen. Je lichaam gaat hierop reageren om de overtollige hoeveelheid lucht weer te lozen. De buikspieren worden aangetrokken en het middenrif wordt omhoog geduwd. Het resultaat is een oprisping of wind waarmee overtollige lucht het lichaam weer verlaat.
Soms kan het gebeuren dat het lichaam hier anders op reageert en dat het middenrif in plaats van omhoog, omlaag getrokken wordt. Hierdoor gaan je buikspieren zich ontspannen in plaats van aanspannen waardoor de lucht niet je lichaam verlaat door een boer of wind, maar in je lichaam aanwezig blijft met als gevolg een opgeblazen gevoel.
Wat veroorzaakt die verstoring in je spijsvertering?
Het kan zijn dat je met een bepaalde aandoening te maken hebt, zoals de ziekte van Crohn, PDS (prikkelbare darmsyndroom) of een andere aandoening wat een verstopping veroorzaakt van je maag-darmkanaal. In dit soort gevallen is het raadzaam om contact op te nemen met je huisarts en met hem/haar af te stemmen wat voor voedsel het beste kunt nemen en of er daarbij eventueel medicatie aanwezig is.
Naast deze factoren zijn er nog een aantal oorzaken die een verstoring van je spijsvertering kunnen opleveren. Je kunt daarbij denken aan:
- een intolerantie voor bepaalde voedingsmiddelen of ingrediënten, zoals lactose, fructose of gluten.
- een verhoogd lichaamsgewicht
- last hebben van een verstopping (constipatie)
- voeding wat voor veel gasvorming zorgt zoals peulvruchten, koolsoorten en uien.
- alcohol drinken
- roken
- spanning en stress
- bepaalde medicijnen die je inneemt
- veel lucht inslikken doordat je veel te snel eet of drinkt, doordat je gewoon teveel eet, of doordat je te snel praat.
Tien tips om een opgeblazen gevoel te verhelpen of te verlichten
1 – Vermijd snel eten en drinken
Hoe sneller je eet of drinkt, hoe meer lucht je ook inslikt. Doe het dus rustig aan en neem de tijd om van je eten te genieten. Kauw je voedsel goed en praat wat met je tafelgenoten tussen het eten door, maar probeer niet tegelijkertijd te eten en te praten.
2 – Probeer bepaalde koolhydraten te vermijden
Een groep van koolhydraten die in allerlei voedingsmiddelen voorkomen, ook wel genoemd FODMAPs, kunnen, als je daar gevoelig voor bent, een opgeblazen gevoel geven. Deze koolhydraten kun je bijvoorbeeld terugvinden in tarwe, ui, melk, yoghurt, appel, honing en bloemkool. De koolhydraten die in deze producten voorkomen trekken extra vocht aan wat er voor zorgt dat je darmbacterieën extra gas gaan produceren. Wil je ontdekken of je klachten met deze producten verband houden, probeer dan een tijdje zonder te doen zodat je kunt merken of het een positief effect heeft.
3 – Vermijd kunstmatige zoetstoffen
Bepaalde zoetstoffen kunnen niet door je lichaam opgenomen worden. Je kunt daarbij denken aan kunstmatige zoetstoffen die eindigen op “-ol” zoals sorbitol, mannitol en xylitol. Deze polyolen leveren nauwelijks calorieën maar hebben als bijkomstigheid dat ze wel voor veel gasvorming in het lichaam zorgen.
4 – Eet lekker pittig
Misschien heb je het idee dat je juist van pittig eten een opgeblazen gevoel kan krijgen, maar dat is niet de oorzaak. Capsaïcine, het stofje wat in rode peper en sambal zit en wat voor de pittige smaak zorgt, kan juist een opgeblazen gevoel verhelpen. Hou je dus van pittig eten, doe er dan gerust een extra pepertje in.
5 – Eet veel vezels
Hoewel vezels in eerste instantie, als je begint met meer vezels te eten, er voor kunnen zorgen dat je juist wat last gaat krijgen van winderigheid en buikpijn, op de lange duur komen deze vezels je gezondheid ten goede en zijn ze goed voor je darm flora. Je stoelgang wordt er door verbeterd en constipatie of opstopping wordt verminderd. Vezels vind je met name in groente, fruit, noten, peulvruchten en havermout.
6 – Drink niet teveel koolzuurhoudende dranken
Drankjes die koolzuur bevatten zorgen er voor dat er meer gassen in je buik terecht komen. Heb je last van een opgeblazen gevoel, vermijd dan deze drankjes en neem een glas water of thee. Veel drinken is goed voor je lichaam en verbeterd de stoelgang. Drink echter niet te snel, of door een rietje, want ook dan krijg je weer lucht binnen.
7 – Wees matig met zout
Hoewel je hiermee misschien niet snel een relatie zal leggen met een opgeblazen gevoel, toch heeft onderzoek uitgewezen dat teveel zout in je lichaam kan zorgen voor een opgeblazen buik. Als je je gerechten op smaak wilt brengen, probeer dan heel matig met zout om te gaan en wat meer kruiden en specerijen te gebruiken. Kant-en-klaar producten kun je maar beter helemaal achterwege laten want die bevatten een overvloed aan toegevoegd zout.
8 – Doe rustig aan met alcohol
Een enkele glas wijn bij het avondeten geeft niet gelijk een opgeblazen gevoel, maar het stevig drinken van alcohol kan zeker leiden tot een opgeblazen gevoel. Natuurlijk is het het beste om helemaal geen alcohol te drinken, maar wil je toch wat drinken, neem dan geen bier want daar zit naast alcohol ook nog eens koolzuur in.
9 – Stop met roken!
Tijdens het roken inhaleer je lucht in. Daarnaast zitten er in sigaretten stofjes die van invloed zijn op je darmen. Voor de één zal dit een goede stoelgang betekenen maar voor de ander gasvorming in de buik. Daarnaast zijn er natuurlijk nog veel meer gezondheidsrisico’s te noemen als gevolg van roken. Stoppen met roken dus.
10 – Blijf voldoende bewegen
Beweging is in alle opzichten goed voor een mens. het zorgt niet alleen voor minder stress en spanning, maar het zorgt ook voor een goede werking van je darmen waardoor je overtollig gas in je darmen ook weer makkelijker kwijt kunt raken. Je hoeft daarvoor echt geen intensive work-out te volgen, maar 30 minuten per dag gewoon actief zijn, dat is zeker aan te raden.
Wil je wel wat meer gaan bewegen maar vind je het lastig om daarvoor de deur uit te gaan, of naar een sportschool te gaan? Bedank dan dat er ook enkele goede Online Sportscholen zijn. Bijvoorbeeld die van Jasper Alblas. Op zijn website lees je meer over het online sporten.
Conclusie:
Een opgeblazen gevoel is toch net even wat anders dan dat je moet uitbuiken na een (te) grote maaltijd. Als je teveel hebt opgeschept, dan weet je dat je door het vele voedsel een opgezette buik kunt ervaren. Vaak moet dan de riem op een standje wijder worden ingesteld en na verloop van tijd verdwijnt dat gevoel. In de meeste gevallen is het hebben van een opgeblazen gevoel het resultaat van iets onschuldigs, maar kun je er toch behoorlijk last van hebben.
Probeer of de bovenstaande 10 tips je kunnen helpen met het verminderen van je opgeblazen gevoel. Want het regelmatig hebben van dit gevoel kan er voor zorgen dat je lichaam, en jezelf, uit balans gaan raken waardoor je er (langdurig) rot door kan voelen.
Wil je zeker weten dat je de juiste voeding binnen krijgt, die rekening houdt met de juiste balans van je ingewanden, schrijf je dan in op de wekelijkse nieuwsbrief van Jasper Alblas. Hij geeft je tips en adviezen voor een gezonde leefstijl en voedingspatroon.
