Koolhydraatarm: juist wel, of juist niet doen?
Over koolhydraatarm eten en het maken van je eten aan de hand van koolhydraatarme recepten, daar zijn de meningen wel over verdeeld. De ene zegt dat het supergezond is en de ander zegt dat het zelfs gevaarlijk kan zijn voor je gezondheid. Niet dat ik de waarheid in pacht heb, maar ik heb me er eens even goed in verdiept en al die punten die je tegenkomt als het gaat over koolhydraatarm eten of het volgen van koolhydraatarme recepten eens even onder elkaar gezet.
Is koolhydraatarm eten nu gezond, of ongezond?
Hieronder 10 stellingen die ik tegenkwam en verder heb onderzocht:
1 – Bij koolhydraatarme eten eet je geen koolhydraten en wordt de hoeveelheid fruit en groenten beperkt ..
Dit is niet helemaal waar. Het is wel een feit dat er minder koolhydraten worden gegeten in een koolhydraatarm dieet, maar het is geen koolhydraatvrij eten wat je doet. Het lichaam heeft niet per se koolhydraten nodig om goed te kunnen functioneren. Dat is wat anders dan bijvoorbeeld bij vetzuren en eiwitten. Deze beide zijn wel essentieel als het gaat om voedingsstoffen voor je lichaam. Koolhydraten zijn dat niet.
Ook bij een koolhydraatarm dieet wordt gewoon fruit gegeten, maar dan fruit met minder koolhydraten. Daarbij kun je denken aan frambozen, aardbeien en bessen. Fruit waar veel koolhydraten in zitten wordt echter wel achterwege gelaten. Hierbij kun je denken aan mango, ananas en bananen.
Bij een koolhydraatarm dieet wordt er naar verhouding meer groente gegeten. Eigenlijk eten we allemaal te weinig groenten per dag en zouden we er goed aan doen om de hoeveelheid groente per dag wat te gaan verhogen. Ik heb hier ook een artikel over geschreven.
2 – Bij een koolhydraatarm dieet eet je veel te veel vlees en eiwitten.
Bij een koolhydraatarm dieet is het juist zaak om voeding in een goede balans te eten. Er moet dus een goede balans zijn tussen koolhydraten, eiwitten en vetten. In die balans wordt het deel van de koolhydraten dus beperkt, maar is het niet zo dat er dan veel te veel vlees en eiwitten wordt gegeten. Daarnaast gaat het om gezonde vetten en voldoende eiwitten. Het vlees wat bij een koolhydraatarm dieet hoort is onbewerkt en is dus geen schnitzel. Of bij vis: het is zalm, maar geen kibbeling.
Eiwitten zijn een essentieel onderdeel van ons voedingspatroon en daarom staan eieren vaak op het menu. Eiwitten zorgen voor de benodigde aminozuren. Deze aminozuren bestaan uit essentiële en niet-essentiële zuren. Essentiële aminozuren worden door ons lichaam uit ons voedsel gehaald. Vandaar dat eieren en eiwitten noodzakelijk zijn in een gezond voedingspatroon.
3 – Bij een koolhydraatarm dieet eet je helemaal niet gevarieerd.
Het is niet zo dat je niet gevarieerd eet bij een koolhydraatarm dieet. Het is eerder zo dat je anders gaat eten. Je laat allerlei voeding weg die slecht zijn voor je lichaam. Daarbij kun je denken aan fastfood, chips, koekjes en voorverpakte voeding. Maar daarvan kun je moeilijk zeggen dat het zorgt voor on-gevarieerd eten. Als je juist voor de slechte voedingsmiddelen, goede voedingsmiddelen in je eetpatroon opneemt, dan ga je juist veel gevarieerder eten. De koolhydraten verdwijnen voor een groot deel uit je dieet, maar daarvoor komen weer andere, heerlijke voedingsmiddelen voor terug.
4 – Een koolhydraatarm dieet is niet voor langdurig gebruik bedoeld.
Dit blijkt juist geheel andersom te zijn. Mensen die een koolhydraatarm dieet volgen zien dit na verloop van tijd niet meer als een dieet, maar als een nieuwe manier van leven. En is deze nieuwe manier van leven hoort ook een bepaald voedingspatroon. Een voedingspatroon wat gezond is, waar geen troep meer wordt genuttigd en je bewust met je voeding bezig bent.
Het volgen van een koolhydraatarme levensstijl geeft je ook meer energie, dus er is eigenlijk geen reden om het niet langdurig vol te kunnen houden. Daarnaast wordt je mentale weerbaarheid er echt sterker door en heb je het emotie eten veel beter onder controle.
En als je denkt dat je bepaalde voeding na verloop van tijd in je menu gaat missen, zoals brood en pasta, weet dan dat er prima alternatieven zijn om toch koolhydraatarm of keto brood te maken of te kopen. Dit geldt ook voor pasta, ook dit is prima te bereiden op een koolhydraatarme manier.
5 – Bij een koolhydraatarm dieet mis je koolhydraten die nodig zijn voor je energie.
Zoals ik hierboven al schreef: bij het volgen van een koolhydraatarm menu krijg je juist meer energie. Mensen die een koolhydraatarm dieet volgen vinden dat ze juist nog nooit zoveel energie hebben gehad. Want wees je er an bewust: suikers en koolhydraten maken je moe. In plaats daarvan is vet een veel duurzamere brandstof dan koolhydraten. De drie energiebronnen in ons voedsel, eiwitten, koolhydraten en vetten, geven alles wat ons lichaam nodig heeft.
Zodra de hoeveelheid opgeslagen koolhydraten is verbrand dan schakelt het lichaam over op het verbranden van vet. Dit proces wordt ketose genoemd. In de vetopslag in je lichaam zit heel veel energie opgeslagen dus je kunt prima functioneren en je energiek voelen als je deze energie, die in het vet zit opgeslagen, verbruikt. Dit geeft zoveel rust in je leven dat je niet snel terugverlangt naar de periode dat je nog wel veel koolhydraten nuttigde met een bepaalde suikerverslaving als gevolg. En een schommelende bloedsuikerspiegel als gevolg. Om nog maar niet te spreken wat voor snaai momenten daar uit voortkwamen.
6 – Een koolhydraatarm dieet is gewoon even populair en dan verdwijnt het weer.
Eigenlijk is het andersom. Al generaties lang, al eeuwen lang wordt er koolhydraatarm gegeten, pas in de laatste 50 jaar zijn mensen pas koolhydraatrijk gaan eten. Met alle gevolgen van overgewicht als gevolg. Koolhydraatarm is dus niet even populair, maar zal door het succes er van eigenlijk weer het normale voedingspatroon moeten worden.
Dat dit niet het idee is van de voedingsindustrie zie je bijvoorbeeld in de supermarkt aan de grote hoeveelheid kant en klare producten. Zolang mensen hiermee opgroeien en bang zijn voor het woord “vet”, dan zal het moeilijk zijn om met deze ingebakken gewoonte te stoppen. Daarom is het goed dat we ons er van bewust zijn dat koolhydraatarm eten veel beter voor je is, veel beter voor je gezondheid en veel beter voor je mentale gesteldheid.
7 – Bij een koolhydraatarm dieet eet je met name vet: heel slecht voor hart- en vaten.
Britse onderzoekers hebben vastgesteld dat het koolhydraatarme diëten, het risico op hart- en vaatziekten verlagen, en zelfs meer dan bij een vet-beperkt dieet. Ze adviseren dan ook dat een koolhydraatbeperking moet worden opgenomen in de huidige voedingsrichtlijnen voor mensen met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten. De koolhydraten in je voeding zijn dus slecht als het gaat over je hart- en vaten en niet de vetten in je voeding.
Teveel koolhydraten in je voeding zorgen voor een slechtere cholesterol waarde, een insuline-resistentie en een verhoging van hartaandoeningen en diabetes type 2. En waar menigeen met overtollig buikvet over weet meet te praten: een teveel aan koolhydraten zorgt er ook voor dat er teveel vet om organen en in de buik worden opgenomen. Kortom: minder koolhydraten en meer gezonde vetten zorgen er voor dat je minder risico loopt wat betreft hart- en vaatziekten.
8 – Bij een koolhydraatarm dieet eet je te weinig vezels.
Dat is echt een fabeltje. Want als er iets is wat je in grote hoeveelheden binnen krijgt bij een koolhydraatarm dieet dan zijn het wel vezels. Vezels uit groenten, vezels uit noten en vezels uit avocado’s. De hoeveelheid groente en fruit in in een koolhydraatarm dieet groter dan bij reguliere voeding. Maar zeggen mensen dan: ik haal juist heel veel vezels uit volkoren brood.
Op zich zitten er inderdaad vezels in volkorenbrood, maar waar vaak aan voorbij wordt gegaan is het feit dat heel veel volkorenbrood wordt bewerkt. Zo worden er vezels en vitaminen aan toegevoegd. Vandaar dat in een koolhydraatarm dieet het fabrieksbrood wordt geschrapt: teveel koolhydraten en een bewerkt product. Wil je toch koolhydraatarm brood eten, dan zijn daar zeker mogelijkheden voor. Denk bijvoorbeeld aan een koolhydraatarme broodmix of een koolhydraatarme cake: beide prima zelf te bereiden als je weer waar je op moet letten.
9 – bij een koolhydraatarm dieet kun je in ketose geraken: dat is gevaarlijk.
Voor gezonde mensen is een ketose een hele natuurlijke toestand. Mensen die een koolhydraatarme dieet volgen hoeven ook niet continue in ketose te zijn. Daarnaast wordt het woordje “ketose” gezien als iets vaags, een bepaalde rare lichamelijke staat. Maar dat is het helemaal niet. Want je hebt je waarschijnlijk nog niet gerealiseerd dat tijdens je slaap, wanneer je ook zo’n 8 tot 10 uur zonder voeding bent, dat dan je lichaam gewoon doorgaat met energie verbranden.
Als de glycogeen voorraad (aangemaakt door koolhydraten) is verbruikt, schakelt het lichaam automatisch over op het verbranden van vet. Vanuit je vetcellen komen vetzuren in je bloedbaan. Deze vetzuren worden dan omgezet in ketonen en deze voeden je lichaam en hersenen. Een heel natuurlijk proces. Wel is het zo dat het in ketose zijn, bijwerkingen kan hebben. Deze zijn niet gevaarlijk maar kunnen een korte tijd wel als hinderlijk worden beschouwd.
10 – Bij een koolhydraatarm dieet missen de hersenen de benodigde glucose als brandstof.
De hersenen kunnen zowel van brandstof worden voorzien door glucose als door ketonen. Dus als de benodigde hoeveelheid glucose als brandstof op is, dan komen de hersenen niet zonder brandstof te zitten, maar schakelen ze over op ketonen. De hersenen komen dus niets te kort, sterker nog: het geeft mensen mentale helderheid en een beter vermogen om goed te kunnen concentreren.
Samenvattend:
Is koolhydraatarm eten ongezond? Juist niet, het eten van bewerkt voedsel en suikers, dat is pas echt ongezond. Koolhydraatarm eten is uitermate gezond, is lekker, want je eet weer onbewerkte producten met de echte smaak die ze hebben en je wordt niet beperkt in wat je eet. En als het voor je duidelijk is wat koolhydraten met je lichaam (en geest) kunnen doen, dan is het ongezonder om door te blijven leven op de oude voet, met veel teveel koolhydraten in je voedingspatroon. Voor een gezond leven, voor het op gewicht blijven, of op gewicht te komen door af te vallen, is een koolhydraatarm dieet bij uitstek de basis.
